Ochronie gatunkowej zwierząt podlegają 32 gatunki owadów, 21 gatunków ryb, 7 gatunków płazów, wszystkie gatunki gadów oraz większość rodzimych ptaków i ssaków a także część skorupiaków i mięczaków. Ptaki i ssaki łowne chronione są odrębnymi przepisami - prawem łowieckim.
Na terenie Powiatu Górowskiego stwierdzono występowanie wielu gatunków objętych ochroną. Spośród tych gatunków większość najrzadszych i najcenniejszych zwierząt skupionych jest w dolinach rzecznych Odry i Baryczy, a szczególnie w obszarze ujścia Baryczy do Odry i na terenach zalewowych międzywala i starorzeczach. Należy pamiętać, że wymienione poniżej gatunki mogą istnieć tylko dzięki temu, że zachowały się odpowiednie dla nich siedliska takie jak np. lasy łęgowe, rozległe podmokłe łąki zalewowe, zróżnicowane środowiska leśne. Ochrona gatunkowa bez ochrony ekosystemów ważnych dla życia tych gatunków jest mało skuteczna. Z bogatej i cennej fauny występującej na terenie Powiatu Górowskiego, podlegającej ochronie gatunkowej, należy wymienić takie wyjątkowo cenne gatunki jak:
- ssaki: wydra, bóbr europejski, gacek rudy, mopek, borowiec wielki, nocek wąsatek,
- ptaki: bielik, kania czarna i ruda, trzmielojad, błotniak stawowy, bocian czarny i biały, derkacz, bąk, żuraw, brodziec samotny, krwawodziób, szczudłak, łabędź krzykliwy, łabędź niemy, gęgawa, cyranka, płaskonos, zimorodek, lelek, dzięcioł czarny, dzięcioł średni, dzięcioł zielony i zielonosiwy, dzięciołek, dudek, srokosz.
- gady: zaskroniec zwyczajny, jaszczurka zwinka, jaszczurka żyworodna, padalec.
- płazy: kumak nizinny, grzebiuszka ziemna, rzekotka drzewna, traszka grzebieniasta i zwyczajna.
- ryby: boleń, piskorz.
Stawonogi i mięczaki są mało poznane, jedynie wyrywkowo motyle i prostoskrzydłe
w waloryzowanych gminach (Bobrowicz G, Konieczny K. 2001).
Lepiej rozpoznano faunę gmin Góra i Jemielno w wyniku waloryzacji przyrodniczej
Poniżej zamieszczono wykaz zagrożonych, rzadkich i chronionych gatunków zwierząt na obszarze powiatu, w układzie nazwa gatunkowa polska i łacińska, rejon występowania oraz status.
Motyle:
1. Bielinek rukiewnik (Pieris daplidice); zagrożony wyginięciem w Polsce
2. Czerwończyk nieparek (Lycanea dispar); na bagiennych łąkach turzycowych pod Ryczeniem Natura 2000; zagrożony wyginięciem także w Polsce
3. Czerwończyk płomieniec (Lycaena hippothoe); na podmokłej łące z rdestem wężownikiem pod Włodkowem Górnym; zagrożony wyginięciem w Polsce
4. Dostojka ino (Brenthis ino); na podmokłych łąkach koło Glinki; rzadka w regionie
5. Dostojka selene (Boloria selene); na bagiennych łąkach turzycowych pod Ryczeniem; rzadka w regionie
6. Kosternik leśniak (Caterocephalus siMcolus); na polanach w kompleksie leśnym między Górą, Zawiścicami a Ryczeniem; gatunek rzadki w Polsce
7. Kosternik palemon (Caterocephalus palemon); na polanach w kompleksie leśnym między Górą, Zawiścicami a Ryczeniem; rzadki w regionie
8. Pazik brzozowiec (Thecla betulae); rzadki w regionie
9. Pazik dębowiec (Quercesia quercus); w lasach dębowych pod Włodowem Dolnym; rzadki w regionie
10. Paź królowej (Papilio machaon); Zagrożony wyginięciem w Polsce, objęty ścisłą ochroną gatunkową
11. Rojnik morfeusz (Heteropterus morpheus); na bagnach trzcinowo- turzycowych nad Śląskim Rowem pod Czerniną Dolną; zagrożony wyginięciem w Polsce
12. Rusałka żałobnik (Nymphalis antiopa); na polanach i przydrożach w borach sosnowych pod Ryczeniem; zagrożony wyginięciem w Polsce
13. Kraśnik rogalik (Zygaena loti); na nasłonecznionych murawach kserotermicznych pod Osetnem, Sułkowem i Borszynem Wielkim; zagrożony wyginięciem w Polsce
14. Kraśnik zmienny (Zygaena ephialtes); na nasłonecznionych murawach kserotermicznych pod Osetnem i Borszynem Wielkim; zagrożony wyginięciem w Polsce
Prostoskrzydłe:
1. Łatczyn brodawnik (Decticus verrucivorus); na piaszczystych glebach w okolicy Ryczenia i Góry; zagrożony wyginięciem w Europie Zachodniej
2. Miecznik ciemny (Conocephalus discolor); na polanach między wydmami w okolicy Ryczenia; rzadki w gminie
3. Napierśnik (Stethophyma grossum); na terenach bagiennych w okolicy Ryczenia i Góry; zagrożony wyginięciem w Europie Zachodnie
4. Podłatczyn krótkoskrzydły (Metrioptera brachyptera); na wilgotnych łąkach śródleśnych i polanach w okolicy Ryczenia; rzadki w gminie
5. Podłatczyn szary (Platycleis albopunctata); na murawach piaskowych w okolicy Wierzowic Małych; rzadki w gminie
6. Siwoszek (Oedipoda caerulescens); w borach sosnowych o piaszczystym podłożu w okolicy Ryczenia i Wierzowic Małych; zagrożony wyginięciem w Europie Zachodnie
7. Złotawiec (Euthystria brachyptera); na podmokłych łąkach pod Ryczeniem oraz na polanach w borach pod Wierzowicami
Małymi na obszarze północnego i środkowego niżu Polski „znany zaledwie z pojedynczych, bardzo rozproszonych stanowisk
Ryby:
1. Certa (Vimba vimba); Wpływa na tarło do Baryczy ; gatunek najwyższego ryzyka, krytycznie zagrożony w Polsce
2. Miętus (Lota lota); Niegdyś liczny w gminie, a obecnie ginący, występuje jeszcze w Baryczy oraz w Tynicy; gatunek najwyższego ryzyka, narażony na wyginięcie w Polsce
3. Sum (Silurus glanis); Rzadko spotykany w Baryczy, liczniejszy w Odrze; gatunek niższego ryzyka, bliski zagrożenia
4. Sliz (Orthrias barbatulus); Występuje w Baryczy; gatunek niższego ryzyka, mniej zagrożony; objęty ścisłą ochroną gatunkową
5. Węgorz (Anguilla anguilla); Sporadycznie spotykany w Baryczy; gatunek niższego ryzyka, zależny od działań ochronnych
Płazy:
1. Kumak nizinny (Bombina bombina); Występuje w różnego typu zbiornikach wodnych, w pobliżu następujących miejscowości: Radosław, Szedziec, Brzeżany (2 stanowiska), Stara Góra Natura 2000; rzadki w regionie; objęty ścisłą ochroną gatunkową
2. Ropucha zielona (Bufo viridis); Występuje w różnego typu zbiornikach wodnych, w pobliżu następujących miejscowości (łącznie 8 godowisk): Radosław, Laskowice, Glinka, Strumyk, Borszyn Wielki, Góra, Ryczeń, Kajęcin Natura 2000; objęty ścisłą ochroną gatunkową
3. Rzekotka drzewna (Hyla arborea); Godowiska w różnego typu zbiornikach wodnych, w rozproszeniu Natura 2000; rzadki w regionie; objęty ścisłą ochroną gatunkową
4. Żaba jeziorkowa (Rana lessonae); Stwierdzona na zbiornikach wodnych w żwirowni w Radosławiu Natura 2000; objęta okresową
ochroną gatunkową
5. Żaba moczarowa (Rana arvalis); Rozpowszechniony w dolinach rzecznych i terenach podmokłych Natura 2000; objęty ścisłą ochroną gatunkową
6. Żaba śmieszka (Rana ridibunda); Występuje na zbiornikach wodnych pod Górą i Ryczeniem Natura 2000, rzadka w gminie;
objęta okresową ochroną gatunkową.
7. Żaba trawna (Rana temporaria); Rozpowszechniona w lasach, na polach i łąkach całego powiatu Natura 2000; objęty ścisłą ochroną gatunkową
8. Żaba wodna (Rana esculenta); Rozpowszechniona w różnego typu zbiornikach wodnych całego powiatu Natura 2000; objęta okresową ochroną gatunkową
9. Ropucha szara (Bufo bufo); objęty ścisłą ochroną
Gady:
1. Jaszczurka zwinka (Lacerta agilis); Rozpowszechniona w cieplejszych środowiskach całego powiatu Natura 2000; objęty ścisłą ochroną gatunkową
2. Jaszczurka żyworodna (Lacerta vivípara); objęty ścisłą ochroną
3. Padalec (Anguis fragilis); objęty ścisłą ochroną
4. Zaskroniec (Natrix natrix); objęty ścisłą ochroną
Ptaki:
1. Bekas (Gallinago gallinago); Występuje na bagnach nad Baryczą Tylnicą Kanałem Głównym i Śląskim Rowem; gatunek zagrożony na Śląsku (Dyrcz i in.1991); gatunek chroniony
2. Błotniak stawowy (Circus aeruginosus); Występuje w rozproszeniu w trzcinowiskach na bagnach i przy zbiornikach wodnych,
nawet na śródpolnych oczkach Natura 200; gatunek chroniony
3. Bocian biały (Ciconia ciconia); Natura 200; gatunek chroniony
4. Bocian czarny (Ciconia nigra); Natura 200; gatunek chroniony, zagrożony wyginięciem w Polsce
5. Brodziec piskliwy (Actitis hypoleucos); jedynie na żwirowniach pod Radosławiem; gatunek zagrożony na Śląsku, gatunek chroniony
6. Brodziec samotny (Tringa ochropus); Występuje na mokradłach śródleśnych: nad Tynicą na południe od Ryczenia, między
Ryczeniem a Wierzowicami Małymi oraz nad Kanałem Głównym pod Włodkowem Górnym; Natura 2000, gatunek zagrożony na Śląsku, gatunek chroniony
7. Brzęczka (Locustella luscinioides); Stwierdzona jedynie w trzcinowisku nad Baryczą między Ryczeniem a Wierzowicami Wielkimi; gatunek rzadki w gminie, chroniony
8. Derkacz (Crex crex); Występuje na podmokłych łąkach w dolinie Śląskiego Rowu - pod Radosławiem (3 samce), Chróściną (2 samce) oraz Czerniną Dolną (3 samce), a także w dolinie Baryczy pod Ryczeniem (2 samce) ; Natura 2000, gatunek zagrożony na Śląsku, gatunek chroniony
9.Dudek (Upupa epops); w lasach pod Włodkowem Górnym i Osetnem gatunek zagrożony na Śląsku; gatunek chroniony
10. Dzięcioł czarny (Dryocopou martius); Rozproszony w lasach Natura 2000; gatunek chroniony
11. Dzięcioł średni (Dendrocopos medius); w lasach liściastych w całym powiecie Natura 2000; gatunek zagrożony na Śląsku; gatunek chroniony
12. Dzięcioł zielonosiwy (Picus canus); w olsach nad Kanałem Głównym pod Włodkowem Górnym (2 pary) oraz pod Ryczeniem Natura 2000; gatunek zagrożony na Śląsku; gatunek chroniony
13. Gąsiorek (Lanius collurio); w zadrzewieniach i zakrzaczeniach całego obszaru Natura 2000; gatunek zagrożony na Śląsku; gatunek chroniony
14. Kania ruda (Milvus milvus); w dolinie Śląskiego Rowu i nad Odrą gatunek z Polskiej czerwonej księgi zwierzą, Natura 2000; gatunek chroniony
15. Kobuz (Falco subbuteo); w północnej części gminy gatunek zagrożony na Śląsku; gatunek chroniony
16. Kuropatwa (Perdix perdix); w rozproszeniu na polach rzadka na terenie powiatu; gatunek łowny
17. Lelek (Caprimulgus europaeus); w suchych borach sosnowych na południe od Ryczenia Natura 2000; gatunek zagrożony na Śląsku; gatunek chroniony
18. Lerka (Lullula arbórea); w borach sosnowych południowej części gminy, stwierdzony również na suchej skarpie pod Laskowicami oraz na skraju boru pod Zawiścicami Natura 2000; gatunek zagrożony na Śląsku; gatunek chroniony
19. Łabędź niemy (Cygnus olor); na żwirowniach pod Radosławiem, na starorzeczu między Osetnem a Ryczeniem, na zbiorniku w Ryczeniu oraz na stawie w Wierzowicach Wielkich gatunek rzadki w gminie; gatunek chroniony
20. Muchołówka białoszyja (Ficedula albicollis); pod Ryczeniem Natura 2000; gatunek zagrożony na Śląsku; gatunek chroniony
21. Ortolan (Emberiza hortulana); w zadrzewieniach i zakrzaczeniach krajobrazu rolniczego całej Natura 2000; gatunek chroniony
22. Paszkot (Turdus viscivorus); w rozproszeniu w lasach, liczniejszy w suchych borach sosnowych na południe od Ryczenia gatunek zagrożony na Śląsku; gatunek chroniony
23. Perkoz dwuczuby (Podiceps cristatus); jedynie na żwirowniach pod Radosławiem oraz na zbiorniku pod Ryczeniem gatunek rzadki w gminie; gatunek chroniony
24. Przepiórka (Coturnix coturnix); w rozproszeniu na polach gatunek zagrożony na Śląsku; gatunek chroniony
25. Sieweczka rzeczna (Charadrius dubius); jedynie na żwirowniach pod Radosławiem oraz na zbiorniku pod Ryczeniem rzadka w gminie; gatunek chroniony
26. Siniak (Columba palumbus); w lesie między Ligotą a Strumykiem gatunek zagrożony na Śląsku; gatunek chroniony
27. Srokosz (Lanius excubitor); w rozproszeniu w krajobrazie podmokłych łąk gatunek zagrożony na Śląsku; gatunek chroniony
28. Słonka (Scolopax rusticola); w podmokłych lasach gatunek zagrożony na Śląsku; gatunek łowny.
29. Swiergotek łąkowy (Anthus pratensis); na większych obszarach podmokłych łąk gatunek zagrożony na Śląsku; gatunek chroniony
30. Swierszczak (Locustella naevia); na łąkach i bagnach gatunek zagrożony na Śląsku; gatunek chroniony
31. Turkawka (Streptopelia turtur); w lasach i zadrzewieniach gatunek zagrożony na Śląsku; gatunek chroniony
32. Zimorodek (Alcedo atthis); nad Baryczą pod Osetnem, Ryczeniem i Wierzowicami Wielkimi, nad Odrą Natura 2000, gatunek zagrożony na Śląsku; gatunek chroniony
33. Żuraw (Grusgrus); W dolinie rzek i terenach podmokłych powiatu Natura 2000, gatunek zagrożony na Śląsku; gatunek chroniony
Ponadto stwierdzono występowanie następujących gatunków ptaków objętych ochroną gatunkową w Polsce, a niezagrożonych lub nielęgowych obecnie na obszarze gminy Góra:
Bielik - Haliaetus albicilla,
Błotniak zbożowy - Circus cyaneus,
Bogatka - Parus majo,
Brodziec leśny - Tringa glareola,
Brzegówka - Riparia riparia,,
Cierniówka - Sylvia communis - lęgowa,
Cyranka - Anas querquedula - przelotna,
Czajka - Vanellus vanellus - lęgowa,
Czarnogłówka - Parus montanus - lęgowa,
Czubatka - Parus cristatus - lęgowa,
Czyż - Carduelis spinus - przelotny,
Drozd śpiewak - Turdus philomelos - lęgowy,
Droździk - Turdus iliacus - przelotny,
Dymówka - Hirundo rustica - lęgowa,
Dzięcioł duży - Dendrocopos major - lęgowy,
Dzięcioł zielony - Picus viridis - lęgowy,
Dzięciołek - Dendrocopos minor - lęgowy,
Dzwoniec - Carduelis chloris - lęgowy,
Gajówka - Sylvia borin - lęgowa,
Gawron - Corvus frugilegus – lęgowy (ochrona okresowa),
Gągoł - Bucephala clangula - przelotny,
Gil - Pyrrhula pyrrhula - lęgowy,
Grubodziób - Coccothraustes coccothraustes - lęgowy,
Jastrząb - Accipiter gentilis - lęgowy,
Jerzyk - Apus apus - lęgowy,
Kapturka - Sylvia atricapilla - lęgowa,
Kawka - Corvus monedula - lęgowa
Kląskawka - Saxícola torquata - lęgowa,
Kokoszka wodna - Gallínula chloropus - lęgowa,
Kopciuszek - Phoenicurus ochruros- lęgowy,
Kormoran - Phalacrocorax carbo - przelotny,
Kos - Turdus merula - lęgowy,
Kowalik - Sitta europaea - lęgowy,
Krętogłów - Jynx torquilla - lęgowy,
Krogulec - Accipiter nisus - lęgowy,
Kruk - Corvus corax - lęgowy,
Kukułka - Cuculus canorus - lęgowa,
Kulczyk - Serinus serinus - leg owy,
Kwiczoł - Turdus pilaris - lęgowy,
Kwokacz - Tringa nebularia - przelotny,
Łozówka - Acrocephalus palustris - lęgowa,
Makolągwa - Carduelis cannabina - lęgowa,
Mazurek - Passer montanus- lęgowy,
Modraszka - Parus caeruleus - lęgowa,
Muchołówka szara- Muscícapa striata - lęgowa,
Mysikrólik - Regulus regulus - lęgowy,
Nurogęś - Mergus merganser- przelotny,
Oknówka - Delichon urbica - lęgowa,
Pełzacz leśny - Certhia familiaris - lęgowy,
Pełzacz ogrodowy - Certhia brachydactyla - lęgowy,
Perkozek - Tachybaptus ruficollis - lęgowy,
Piecuszek - Phylloscopus trochilus - lęgowy,
Piegża - Sylvia curruca - lęgowa,
Pierwiosnek - Phylloscopus collybita - lęgowy,
Pliszka siwa - Motacilla alba - lęgowa,
Pliszka żółta - Motacilla flava - lęgowa,
Pokląskwa - Saxicola rubetra - lęgowa,
Pokrzywnica - Prunella modularis - lęgowa,
Potrzeszcz - Miliaria calandra - lęgowy,
Potrzos - Emberiza schoeniclus - lęgowy,
Pustułka - Falco tinnunculus - lęgowa,
Puszczyk - Strix aluco - lęgowy,
Raniuszek - Aegithalos caudatus - lęgowy,
Remiz - Remiz pendulinus - lęgowy,
Rokitniczka - Acrocephalus schoenobaenus - lęgowa,
Rudzik - Erithacus rubecula - lęgowy,
Rybołów - Pandion haliaetus - przelotny,
Sierpówka - Streptopelia decaocto - lęgowa,
Sikora uboga - Parus palustris - lęgowa,
Skowronek - Alauda arvensis - lęgowy,
Słowik rdzawy - Luscinia megarhynchos - lęgowy,
Sosnówka - Parus ater- lęgowa,
Sowa uszata - Asio otus - lęgowa,
Sójka - Garrulus glandarius- lęgowa,
Sroka - Pica pica - lęgowa (ochrona okresowa),
Strumieniówka - Locustella fluviatilis - lęgowa,
Strzyżyk - Troglodytes troglodytes - lęgowy,
Szczygieł - Carduelis carduelis - lęgowy,
Szpak - Sturnus vulgaris - lęgowy,
Ślepowron - Nycticorax nycticorax - przelotny,
Śmieszka - Larus ridibundus - przelotna,
Świstunka - Phylloscopus sibilatrix - lęgowa,
Trzciniak - Acrocephalus arundinaceuslęgowy,
Trzcinniczek - Acrocephalus scirpaceuslęgowy,
Trznadel- Emberiza citrinella - lęgowy,
Wilga - Oriolus oriolus - lęgowa,
Wodnik - Rallus aquaticus - lęgowy,
Wrona siwa - Corvus corone cornix – lęgowa (ochrona okresowa),
Wróbel - Passer domesticus - lęgowy,
Zaganiacz - Hippolais icterina - lęgowy,
Muchołówka żałobna - Ficedula hypoleuca - lęgowa,
Zięba - Fringilla coelebs – lęgowa
Ssaki:
1. Bóbr europejski (Castor fiber); Nad Baryczą i Odrą; Natura 2000, gatunek chroniony, Czerwona lista zwierząt ginących i
zagrożonych w Polsce
2. Wydra (Lutra lutra); Nad Baryczą i Odrą ; Natura 2000, gatunek chroniony, Czerwona lista zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce
3. Borowiec wielki (Nyctalus noctula); gatunek chroniony
4. Gronostaj (Mustela erminea); gatunek chroniony
5. Jeż zachodni (Erinaceus europaeus); gatunek chroniony
6. Karlik malutki (Pipistrellus pipistrellus); gatunek chroniony
7. Kret (Talpa europaea); gatunek chroniony
8. Nocek rudy (Myotis daubentoni); gatunek chroniony
9. Ryjówka aksamitna (Sorex araneus); gatunek chroniony
10. Rzęsorek rzeczek (Neomys fodiens); gatunek chroniony
11. Wiewiórka (Sciurus vulgaris); gatunek chroniony
